Animizm

Z języka łacińskiego wywodzi się słowo anima, od którego zaczerpnięta została nazwa animizm określająca zdaniem wielu badaczy religijnych, pierwszy w historii społeczeństwa system wierzeń. Taki pogląd zakładał, że to poza ludzkie jednostki cechują się posiadaniem duszy. W związku z tym, zaczęto wierzyć w istoty nieczłowiecze typu rośliny, nieożywione obiekty, zwierzęta.

Animizm jest jednym z kluczowych, wyjściowych terminów w zakresie szeroko rozumianej antropologii religii. To nazewnictwo odnosi się do wierzeń typowych dla dawnych plemion, a przede wszystkim ludów prastarych, u których nie było jeszcze wykształconego życia duchowego takiego jak nasze współczesne. Animizm koncentrował się tylko na podstawach owej duchowości.

Zupełnie prymitywne wierzenia animistów sprawiają, że badacze religii nadal nie są zgodni co do tego, czy animizm określa całą religię w ogóle czy tylko konkretną część wierzeń religijnych. Definicję animizmu, którą uznaje się natomiast po dziś dzień za najbardziej trafną określił w końcówce dziewiętnastego wieku Edward B. Taylor – ewolucjonista. Zdaniem współczesnych religioznawców, animizm to wyznanie jakie łączy w sobie sferę fizyczną z duchową, a więc nie wyszczególnia żadnych różnic w świecie materialnym i niematerialnym. Człowiek żyje w środowisku, w którym nie tylko są dusze, ale i duchy i mowa tu nie tyle w kontekście człowieka, co również zwierząt, kamieni, roślin, elementów krajobrazu czy zjawiskach geograficznych. Co ważne odnotowania, animizm neguje przekonanie o dualizmie rzeczywistości, jakie cechuje ideę kartezjańską.